Sayın seyirciler,
Çeşitli seyahatleri ve maceraları sırasında değişik meyvalar, çiçekler veya benzeri nebat ve başka nevi gıda ile karşılaşıp, bunların tuhaf etkilerine maruz kalanların ibret verici öykülerinden bahsettiğimiz yazı dizimizin ikinci bölümüyle karşınızdayız. Hem de resimli!
Hansel ve Gretel
Efendim bu masal hakikaten açlıkla toklukla pek yakından ilgili bir masal olup, orijinalinda, kıtlık çekmekte olan Avrupa'nın göbeğinde, bir annenin artık besleyemediği iki öz çocuğunu ormanda ölüme terketmesinden bahseder. Hansel ve Gretel kardeşler baştan olayı çakozlayıp, evlerine geri dönebilmek için yerlere işaret diye çakıl taşı atarlar. Böylelikle büyükada dışında herhangi bir yere bırakılan kediler gibi eve dönmeyi başarırlar. İkinci denemede taş yerine ekmek kırıntısı atınca, geri dönme umutlarını serçeler yer.
Kaybolmuş vaziyette açlıktan gözü dönen kardeşler karşılarına çıkan ilk evi yemeye başlarlar. Ben evin büyülü biçimde şekerlemeden yapılmış olduğuna inanmıyorum şahsen. Bunu gören ev sahibi cadı ise, o dönemde bölgedeki herkes gibi, açtır. Zaten evin şekerden olduğu tezini çürüten de budur, zira madem şekerden evin var, neden çocukları besiye çekip yemeye çalışıyorsun. Hansel'i besiye çekip, Gretel'e de fırını yaktıran cadı, çocuklara neyin yenebilir, neyin yenemez olduğu konusuda bir ders verme niyetindedir. Madem ki yenebilirliğin sınırlarını benim mortgage'lı evime kadar genişlettiniz, o zaman ben de size kadar genişletirim hesabı.
Velhasılkelam hikayenin sonunda Flamée olan cadı olur, tahminimce de çocuklar cadıyı pişirip yerler. Ama biz yılların ardından hikayenin çocuklara anlatılabilir versiyonunu dinleriz tabi. Neymiş annelerine dönmüşler. Peh.
Grimm kardeşler herhalde, 11. yüzyılda yaşamış Halife El Zahir'in hikayesinden esinlenmişler. Bu muhterem şahıs, Ramazan Bayramı için şekerden yaptırdığı gerçek boyutlardaki camiyi yesinler diye bayramın sonunda dilencileri çağırtmasından (vallahi ben uydurmuyorum, El Guzuli ve Nasır-ı Hüsrev böyle bildiriyorlar) anlaşıldığı kadarıyla, biraz manyakmış. Esinlenmedilerse bile ben böyle bir acayipliği yazmasam çatlardım.
Adem ve Havva
Bu meşhur hikayenin kahramanlarının başına gelenler, herhalde bir şeyler yediğinizde başınıza gelebilecekler arasında en büyüğü.
Cennet'ten kovulmak... Evet... Bunu hazmetmek pek kolay olmasa gerek.
Cennet'ten kovulmak... Elma... Öehh... Şimdi birileri çıkıp o elma aslında bir metafordu, bilgi ağacının meyvasıydı filan diyecek. Ben Adem'i bu eyleme iten hislerin, tecessüsle oburluğun bir bileşimi olduğundan eminim. Öyle değilse ben de ademoğlu değilim. Dijital tartıların 92 kg ağırlığında olduğumu bilgi ağacının gülllesi gibi bildirdiği bu günlerde, Elma'dan öncesine dönmek istiyorum. İyiyle kötüyü ayırt etmenin bilgisi, özgür irade, vicdan ve ahlak gibi kavramlarla beraber, yedikçe kilo alacağımız gerçeği de cennetten dünyaya göt üstü düşme etkisi yaratıyor. Teşekkürler Adem ve Havva. Afiyet olsun. Sezar salatanın hakkını sezara verin...
Papua Yeni Gine'nin bu yerli kabilesi, listemize kahramanların acayip şeyler yediği bir ortam yarattığından girmedi. Onların macerası --yahut Misadventure demek daha doğru belki de- kabilenin gelenekleri. Cenaze töreni anlayışları ölüyü yemek olan bu kabilede, kadınların özellikle merhumun beynini yemesi adettenmiş. Bu adetlerinden dolayı Deli Dana Hastalığı'nın insandan insana (daha doğrusu cesetten insana) bulaşan bir versiyonundan muzdariplermiş. Sonraları misyonerler, ölmüş akrabalarının etlerini değil, çok gerektiğinde İsa'nın etini yiyebileceklerini öğretmiş olmalılar ki, yerliler hristiyanlıkla beraber bu adetlerini bırakmış. Bu ve benzeri meseleleri ele aldığım daha önceki bir yazımı, pek yakında burada yeniden yayınlamayı düşünüyorum. Töreleri gereği böyle davrandıkları için, ve de töre tembel işi bir şey olduğundan, en azından fahri Lotus yiyici ünvanı alabilirler diye düşünüyorum. Veya en azından mansiyon verelim. Töre ziyafeti. Före.
Ne diyeyim ki, Alis iksir içer, Alis mantar yer, her birinin ayrı bir kafası var. En iyisi siz tekrar okuyun bu güzide eseri. Ben ne kadar anlatsam boş. Gutenberg projesi kapsamında e-text olarak bedava elde edebilirsiniz. Bu arada Lewis Carroll kekemeymiş. Bazı kendini bilmez nörologlar da ölümünden seneler sonra adama teşhis koymaya kalkıyorlar. Yok efendim civa zehirlenmesi, yok efendim migreni varmış. Anglo-sakson gavurunda "Mad as a hatter" diye bir tabir var, tavşan kürkünü muamele etmek için kullandıkları civadan zehirlenen şapka imalatçıları, bir süre sonra af buyrun deliriyorlar. Çay partisindeki şapkalı zat da acaba böyle midir diyorlar. Bu nörologlarda zaten her şeyi organik bir sebebe bağlama hevesi vardır. Burada ise inorganik civaya bağlamışlar meseleyi. Ne diyelim, nörolojinin kendisini kronik bir zehirlenmeye bağlamalıyız belki de. Kronik bir Descartes dualizmi ile zehirlenme vakası Watson....
Nacizane kendimi de çeşitli memleketlere gidip yediği şeylerin etkisinde kalanlar sınıfına almam gerektiği kanaatindeyim. Bursa'ya gidip iskender yemişliğim, yahut Amsterdam'a gidip uzay keki etkisinde kalmışlığım yoktur. Ancak Amerika seyahatlerimde maruz kaldığım çevresel kaynaklı bir patojeni ve bende yarattığı etkileri burada bildirmek halk sağlığı açısından bir insanlık görevidir. Başıma musallat olan belanın gavurca adı, Cilantro. Aslında "Konyalı'nın geçmişini kişnişim" adlı tükümüzde adı geçen kişniş bitkisinin yapraklarına verilen isim.
Dünyanın bazı yörelerinde bu bitkinin yaprakları maalesef baharat olarak kullanılıyor sayın seyirciler. Bizim yörelerimizde tanrının da uygun gördüğü gibi tohumları yiyecekleri tatlandırmakta kullanılan Coriandrium Sativum bitkisininin yaprakları, hint-çini, çin-hindi ve yeni dünyanın ruhları bile olup olmadığı belirsiz zındık yerlileri tarafından, Meksika ve Thai mutfağında hapur hupur yenmektedir.
Uzaydan gelen amonyak soluyan robotların dışkısı ile Unilever deterjan fabrikalarının kazan artıkları arası bir kokunun sizin içinizden geldiğini düşünün. Çernobil tadında bir yiyecek! Beynimde bir yer, bu maddeyi kesinlikle yememem gerektiğini, bana mümkün olan her yolla anlatıyordu. Mide bulantısını zaten tahmin ediyorsunuzdur. Ancak Cilantro, sadece midemi ters döndürmekle kalmayıp, ayrıca kaçınma tepkisiyle, öğrenmeyle, daha sonra Cilantro'ya karşı artmış bir uyarılmışlık düzeyiyle, dört başı mamur bir davranışsal sendrom ortaya çıkartmayı başardı. Cilantrophobia sahibi oldum.
Neyse ki dünyamızı yavaş yavaş sarmakta olan bu illete karşı bir direniş hareketi başlamış durumda.
Nobody expects the Spanish Inquisition you heathen Cilantro eating swine!
İki bölümünü yazmam yaklaşık yarım yıl süren bu basit yazının bir üçüncü bölümü olacaksa sayın seyirciler, herhalde çocuklarınız okuyabilecek. Zehirlenmez de yaşarsam, belki ben de o günleri görürüm. Zaten konu da dağıldı gitti, ama siz olsanız kafanızı toparlayabilir miydiniz bakalım.
Bütün büyük seyahatler akşamdan kalmalık ile bitmelidir diyorum ve fonda Great Big Sea'den "Home for a Rest" çalarken... Ay göynüm bulandı yine... Görüşürüz.
Powered by Qumana
